به گزارش مشرق، حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی عصر دیروز (سهشنبه) در اجتماع عظیم و پرشور قشرهای مختلف ملت در حرم مطهر امام خمینی (ره)، گفتند که «آمریکا گرفتار مشکلات عدیدهای از جمله آمار بالای قتل و جنایت، گرسنگی، اعتیاد و خشونت است.»
ایشان افزودند که «در چنین شرایطی، رئیس جمهور آمریکا بهظاهر برای ملت ایران دلسوزی و آرزوی خوشبختی آنها را میکند اما باید به او گفت "بروید اگر میتوانید مشکلات خودتان را حل کنید".»
پیش از این و طی سالهای گذشته گزارشهای متعددی درباره میزان جرائم و تیراندازیهای مرگبار در آمریکا منتشر شده بود که با توجه به فرمایشات روز گذشته امام خامنهای درباره بحرانهای اجتماعی در آمریکا این گزارشها برای مخاطبان گرامی بازنشر میشود.
بیشتر بخوانید:
روایتی متفاوت از «کشتارهای کور» در آمریکا
مطابق آمارهایی که وبگاه «ووکس» فراهم کرده آمریکا از حیث فراوانی وقوع خشونت و قتل با اسلحه کشوری بینظیر در دنیا قلمداد میشود. چنانکه در جدول زیر دیده میشود، نرخ وقوع قتل با اسلحه در آمریکا با هیچ کشور دیگری قابل مقایسه نیست و این رقم برای آمریکا ۶ برابر بیشتر از کانادا و ۱۶ برابر بیشتر از آلمان است.
در آمار دیگری که وبگاه علمی «لایو ساینس» آگوست سال ۲۰۱۶ منتشر کرده، در حالی که جمعیت آمریکا کمتر از ۵ درصد از کل جمعیت دنیا را تشکیل میدهد، ۳۱ درصد کل عاملان حمله در تیراندازیهای جمعی در این کشور زندگی میکنند.
این جدول تعداد قتل با اسلحه در کشورها را بر حسب یک میلیون نفر را نشان میدهد
هنگام وقوع تیراندازیهایی نظیر «لاسوگاس» -این تیراندازی که در سال ۱۳۹۶ به وقوع پیوست و در جریان آن یک فرد سفیدپوست مسلح به ۴۲ قبضه سلاح و صدها گلوله ۵۸ نفر را کشت و بیش از نفر دیگر را ۵۰۰ زخمی کرد، مطابق آمارها مرگبارترین تیراندازی جمعی در تاریخ معاصر آمریکا به شمار میرود. - بحث پیرامون ریشههای شیوع این حوادث مرگبار بار دیگر داغ میشود.
در این گزارش نگاهی خواهیم داشت به مهمترین دلایلی که تاکنون به عنوان دلایل این موضوع مطرح شدهاند.
۱- آزادی حمل سلاح
آزادی حمل سلاح، معمولاً هنگام وقوع تیراندازیهای مرگبار در آمریکا به عنوان اصلیترین دلیل مطرح میشود که البته ریشههایی قدرتمند هم در واقعیت دارند. طبق آمارهای روزنامه گاردین، شهروندان آمریکا ۴.۴ از شهروندان کل دنیا را تشکیل میدهند، اما مالکیت ۴۲ درصد از کل سلاحهای غیرنظامی دنیا را در اختیار دارند.
آنچه همبستگی دو عامل حمل سلاح-تیراندازیهای مرگبار را تقویت میکند، آمارهای دیگری است که نشان میدهند در کشورهای دیگر با قوانین سختگیرانهتر برای حمل سلاح، آمارهای کشتارهای جمعی با سلاح کمتر است. به علاوه، آن دسته از ایالتهای آمریکا با قوانین سهلتر در این زمینه، آمارهای بدتری در زمینه کشتارهای مرتبط با سلاح دارند.
۲- شکوهمندسازی خشونت
آزادی حمل سلاح، اما، با آنکه جزو عوامل مهم در وقوع تیراندازیهای مرگبار به شمار میرود، تنها عامل آن نیست. چنانکه «باراک اوباما»، رئیسجمهور سابق آمریکا بعد از تیراندازی مدرسه «سندیهوک» در سال ۲۰۱۳ (که در جریان آن یک جوان ۲۰ ساله ابتدا مادرش و سپس ۲۰ کودک یک دبستان را به گلوله بست) گفت، در بحث پیرامون ریشههای حوادثی از این دست نباید نقش فرهنگی که سلاح را شکوهمند و قاتل را قهرمان معرفی میکند از نظر انداخت.
آمریکا، بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده سرگرمیهای خشونتبار در جهان به شمار میرود. محصولات فرهنگی آمریکا از فیلمهای هالیوود گرفته تا بازیهای ویدئویی این کشور تماشای قساوت یک انسان یا گروهی از انسانها علیه گروهی دیگر را تا سرحد ابزار سرگرمی انسانها، کاهش میدهند. تلاش برای تحریک هیجانات مخاطبان با نمایش آشکار خشونت به ابزار اصلی رسانههای گروهی برای تزریق نگرشهای خاص به مخاطبان، بدون دادن اجازه تفکر نقادانه به آنها تبدیل شده است.
۳- فرهنگ فردگرا و 'رویای آمریکایی'
از طرف دیگر، فرهنگ بیش از حد فردگرایانه آمریکا باعث شده شمار روزافزونی از مردم جامعه این کشور، خودشان را در گردابی از فلاکتهایی گرفتار ببینند که مسئولیت آنها در نهایت روی دوش کسی غیر از خود فرد آوار نمیشود.
چنانکه پایگاه تروتآوت مینویسد: «شمار بسیار زیادی از آمریکاییها امروزه با پذیرفتن منطق افراطی مسئولیت فردی، خودشان را مقصر بیکاری، آوارگی و انزوای خودشان میبینند و در نهایت، وضع فلاکتبار خودشان را نوعی شکست شخصی میبینند و بنابراین، آمادگی ابتلا به افسردگی وجودی و خشونت جمعی را دارند.»
در این زمینه نتایج پژوهش «آدام لانکفورد»، دانشمند علوم اجتماعی آمریکایی که در سال ۲۰۱۲ به مطالعه شرح حال ۲۹۲ عامل تیراندازی با تلفات بالا پرداخته شایان توجه است. وی در تبیین نتایج یافتههای خود مینویسد: «در ایالات متحده آمریکا بسیاری از افراد با این فرض تربیت میشوند که به درجات بالای موفقیت خواهند رسید و 'رویای آمریکایی' را محقق خواهند کرد. در چنین جامعهای افرادی که در دستیابی به اهدافشان ناکام بمانند یا سابقه تعاملات منفی با همتایان، همکاران یا روسای خود داشته باشند فشار روانی بالایی را متحمل خواهند شد.»
وی اضافه کرد: «اگر به جمع این عوامل افسردگی، اسکیزوفرنی، پارانویا، خودشیفتگی را هم اضافه کنیم، میتوان درک کرد که چرا شمار افرادی که در آمریکا اقدام به تیراندازی با تلفات انبوه میکنند تا این حد بالا و غیرمتناسب [با کشورهای دیگر] است.»
او همچنین در مصاحبهای با سالون، در سال ۲۰۱۳ گفت: «ایدهای که بررسی کردهام این است که روی افراد نوعی فشار اجتماعی برای محقق کردن رویای آمریکایی وجود دارد، در شرایطی که ابزارهای تحقق این رویا فراهم نیست. موضوع مورد بحث من این نیست که فقر باعث میشود فرد اقدام به تیراندازی با تلفات انبوه کند، اما وقتی کششهای درونی فرد برای اینکه چیزی بیش از آنچه که هست، باشد معمولاً بین آرزوهای افراد و آنچه که آنها در عالم واقع به آن دست پیدا میکنند، شکاف بزرگی ایجاد میشود. این به ایجاد نوعی حس ناکامی منجر میشود که برخی آن را با خشونت تخلیه میکنند.»
وی اضافه کرده است که در کشورهای دیگر نیز ممکن است نسبت مشابهی از افراد با مشکلات یکسانی دست و پنجه نرم میکنند، اما افراد آن کشورها کمتر احتمال دارد که به هذیان عظمت شایع در میان مجرمان آمریکایی مبتلا باشند، ضمن اینکه آنها احتمالاً دشوارتر از یک فرد آمریکایی سلاح گیر خواهند آورد.
۴- تبلیغ استثناگرایی و خودشیفتگی آمریکایی
«کریستوفر لش»، تاریخدان برجسته آمریکایی در کتاب پرفروش و تحسینشده «فرهنگ خودشیفتگی: زندگی آمریکا در عصر انتظارات رو به افول» فرهنگ جامعه آمریکا را به فردی تشبیه میکند که به «اختلال شخصیت خودشیفته» مبتلا است. او استدلال میکند که رفتارهای جامعه آمریکا را همانند فرد مبتلا به این اختلال، خشم فروخورده، هذیان عظمت و خود بزرگبینی و دستکاری دیگران در جهت امیال و آرزوهای شخصی هدایت میکند.
شواهد خودشیفتگی فرهنگی زمانی که «لش» در دهه ۱۹۸۰ کتاب معروفش را نوشت آشکار بود، اما اکنون، در گفتار سیاستمداران و تصمیمسازان آمریکا و در نظام آموزش رسمی این کشور تبلیغ هم میشود.
به عنوان مثال، «باراک اوباما»، رئیسجمهور سابق آمریکا در یک سخنرانی در سال ۲۰۱۳ درباره سوریه گفت: «آمریکا پلیس جهان است. اتفاقات وحشتناکی در دنیا رخ میدهند و این فراتر از توان ما است که هر نادرستی را درست کنیم. اما، وقتی که ما میتوانیم با اندکی تلاش و خطر جلوی کشته شدن کودکان با گازهای شیمیایی را بگیریم، بایستی دست به اقدام بزنیم. این چیزی است که ما را متفاوت میکند. این چیزی است که ما را استثنایی میکند.»
تبلیغ روح مصرفگرایی و ترویج این ایده که شهروندان هوسها و نیازهای خودشان را مقدم بر نیازهای دیگران قرار دهند از جمله جنبههای مهم آموزشهای فرهنگی آمریکا است. مقدم شمردن احساسات، هوسها و نیازهای خود بر دیگران در افراطیترین حالت، میتواند به آدمکشی و قتل دیگران منجر شود، چرا که خودکشی جلوه افراطی افسردگی و قتل دیگران جلوه افراطی خودشیفتگی است.
سیاست خارجی آمریکا یکی از عرصههایی است که میتواند نشان دهد دستگاه ذهن شهروندان آمریکایی چگونه به سمت تکوین رفتاهای خودشیفته هدایت میشود.
این جملات «دیوید ماسکیوریتا»، نویسنده آمریکایی را میتوان اذعان به این نکته دانست که دستگاه سیاست خارجی آمریکا چه نقشی بر تزریق احساسهای خودبرتربینی به شهروندان آمریکا دارد؛ وی پس از حادثه سندیهوک مینویسد: «ما آمریکاییها چگونه میتوانیم فضیلت فداکاری را ستایش کنیم وقتی که فرهنگی را تحمل میکنیم و به آن کمک میکنیم که خودخواهی را تمجید میکند؟ چگونه میتوانیم بدون دانستن مرگی که دستگاه سیاست خارجی ما به بار میآورد، برای مردگان اشک بریزیم؟ چگونه میتوانیم اشک اوباما برای کودکان آمریکایی را جدی بگیریم وقتی که او مسئول برنامه حملههای پهپاد و جنگی است که به زندگی کودکان افغانستان و پاکستان پایان میدهد؟»
این نویسنده ادامه میدهد: «اگر ما توان اعتراف به معصومیتی که با دستهای خودمان از دست میرود را نداشته باشیم آیا در واقع برای مرگ کودکان غصه میخوریم یا درگیر نوعی از غصه خوردنیم که مورد تأیید رسانهها باشد؟ سوگی که مورد تأیید آمریکاییها باشد و تنها با خانوادههای آمریکاییها همدلی میکند، نشانه خودشیفتگی ملی است. ما علایق خودمان را جلوتر از علایق دیگران قرار میدهیم. و ما درباره صدها نفر از کودکانمان در داخل کشور که قربانی جنگهای تبهکاران خیابانی میشوند چه میتوانیم بگوییم؟»
این نویسنده ضمن تأکید بر اینکه محصول ترغیب و نهادینه کردن چنین نگرشی تربیت شهروندانی است که در داخل کشور خودشان هم خود را بر همسایگان، مردم شهرهای دیگر، ایالتهای دیگر و غیره و غیره ترجیح خواهد داد مینویسد: اینها پرسشهایی هستند که آمریکا باید برای حل معضل خشونتهای با اسلحه به آنها توجه کند.